Szkolenie obronne młodzieży wraca do szkół wobec wojny na Ukrainie

 

Dawne, obowiązujące w PRL-owskim systemie edukacji Przysposobienie obronne zamieniono z czasem na Edukację dla bezpieczeństwa, zmieniając paramilitarny program poprzedniego przedmiotu na rzecz nauki niesienia pierwszej pomocy i odpowiedniego zachowania się w obliczu różnego rodzaju wypadków i katastrof.

 

 

Program Przysposobienia obronnego obejmował m.in. sposoby zachowania się w przypadku ataku nuklearnego, umiejętność stosowania masek gazowych, mierzenia poziomu skażenia radioaktywnego i posługiwanie się prostą bronią strzelecką (pistolet i karabin).

 

W czasie zimnej wojny ciągle pojawiał się temat ataku nuklearnego, a świat co najmniej kilka razy stanął na progu konfliktu z użyciem ładunków atomowych. Nic więc dziwnego, że tego typu zajęcia prowadzono na całym świecie, zwłaszcza w latach 50. I 60., nawet w przedszkolach, gdzie dzieci uczyły się jak się chronić po wybuchu jądrowym.

 

Zagrożenie masowym skażeniem radioaktywnym powróciło w 1986 r., po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu. Jej tragiczne skutki – wtedy ukrywane przez władze sowieckie – znamy dziś z wielu dokumentów i utworów fabularnych.

 

 

Dziś – po ponad 30 latach spokoju i względnego pokoju w Europie (nie należy zapominać o wojnie w byłej Jugosławii oraz o aneksji Krymu) – za sprawą ataku Rosji na Ukrainę i zagrożenia rozszerzeniem się wojny na inne kraje regionu, powraca się do bardziej militarnego szkolenia uczniów.

 

W Polsce w ramach przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa, od 1 września 2022 r. ma pojawić się blok, pod znaną od dawna nazwą Przysposobienie obronne. Jak wyjaśniało ministerstwo edukacji i nauki, uczniowie podczas tego typu zajęć zdobędą wiedzę, jak zachowywać się w czasach wojennych.

 

 

- Można wyobrazić sobie naloty, warto, by uczniowie przygotowywali się na tego typu sytuacje nadzwyczajne – tłumaczył Dariusz Piontkowski, wiceminister MEiN. – Dyrektor powinien raz na jakiś czas przeprowadzić zajęcia ćwiczebne i być może warto wprowadzić tego typu znajomość alarmów związanych z działaniami wojennymi. Nie możemy wykluczyć, że nasz kraj nie stanie się obiektem ataku – dodał urzędnik.

 

Praktyczna nauka zachowań wobec różnych zagrożeń, zawsze wychodzi każdemu na dobre, w momencie, kiedy takie zagrożenia wystąpią i trzeba sobie poradzić czy to z niesieniem pomocy poszkodowanym, czy z brakiem żywności, wody, lekarstw, prądu, albo choćby z przetrwaniem, kiedy zagubimy się np. w lesie i stracimy orientację w terenie.

 

Wobec takich zdarzeń w okresie pokoju, które występują przy okazji katastrof komunikacyjnych, albo klęsk żywiołowych (wichury, powodzie), czy stanów epidemii, musimy wiedzieć co robić, jakie decyzje podejmować, gdzie szukać pomocy i jak samemu takiej pomocy udzielać ofiarom.

 

 

W ostatnich latach modne stały się też szkolenia z zakresu przetrwania w skrajnie trudnych warunkach – tzw. survival. Są też osoby – tzw. prepersi, które w czasie pokoju przygotowują się na okres katastrof, lub wojny, gromadząc odpowiednie zapasy oraz przedmioty, szkoląc się z technik przetrwania w najtrudniejszych warunkach, tak na wszelki wypadek – by po prostu być przygotowanym.

 

Zagrożenie wojną, które ostatnio występuje, powoduje też, że pojawia się konieczność szkoleń ściśle obronnych, czyli m.in. posługiwania się bronią. Do tej pory osoby chcące szkolić się w strzelaniu korzystały z kursów na strzelnicach bądź w ramach tzw. bractw kurkowych, stowarzyszeń strzeleckich o wielowiekowych tradycjach. Dość dużą popularnością cieszy się służba w ramach Wojsk Obrony Terytorialnej. Elementy z zakresu praktycznego radzenia sobie w trudnych warunkach obejmują zajęcia w ramach organizacji harcerskich.

 

 

Jednak obecne zagrożenie wymaga szerszego kształcenia w tym zakresie, wejdzie więc ono do szkół w ramach szkoleń z przysposobienia obronnego poszerzających zakres prowadzonych zajęć z Edukacji dla bezpieczeństwa. Postuluje się też chociażby zwiększenie liczby strzelnic w Polsce.

 

Powstaną Centra Szkoleń Proobronnych

W myśl zapowiedzi MON, w czasie zajęć z przysposobienia obronnego, których elementy wrócą już w przyszłym roku szkolnym, wszyscy uczniowie przejdą szkolenie strzeleckie, a uczniowie pełnoletni – szkolenie z użyciem broni bojowej.

 

Ministerstwo Obrony Narodowej ma w planach zamiast powszechnego poboru do służby wojskowej, rozwijanie umiejętności wojskowych. Jednym z pomysłów, które mają pomóc zrealizować to zadanie jest utworzenie w każdym województwie Centrum Szkoleń Proobronnych.