Wsparcie środowiskowe dla uchodźców z Ukrainy
Zdjęcie ilustracyjne: Pixabay.com

Wsparcie środowiskowe dla uchodźców z Ukrainy

Grzegorz Chmielewski
Fundacja Rozwoju Społeczno-Oświatowego
 

W obliczu trwającego konfliktu na Ukrainie, miliony ludzi zmuszonych są opuścić swoje domy, szukając schronienia i bezpieczeństwa poza granicami kraju. Polska, jako jeden z krajów przyjmujących znaczną liczbę uchodźców, odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu im bezpiecznego schronienia oraz warunków do odbudowy życia.

 
Stopka mailowa2
 

Proces adaptacji

Jednakże, proces migracji to nie tylko kwestia fizycznego przemieszczenia się, lecz także wyjątkowo złożony proces adaptacji do nowego otoczenia, społeczeństwa i kultury. W tym kontekście, wsparcie środowiskowe staje się nieodzownym elementem, mającym na celu ułatwienie pełnej integracji uchodźców z Ukrainy w polskim społeczeństwie.
 
Zgodnie z raportem z badań przeprowadzonych przez UKREF w maju 2022 roku dotyczących integracji uchodźców z Ukrainy, najważniejsze potrzeby zgłaszane przez nich to: „znalezienie pracy", „pomoc materialna", „wynajem mieszkania na stałe", „pomoc medyczna" oraz „kurs języka lokalnego". Warto zauważyć, że potrzeby te są priorytetowe dla większości badanych, co podkreśla ich istotność w procesie adaptacji do nowego środowiska.
 
Ponadto, z raportu wynika, że mniej często wymieniane potrzeby obejmują takie kwestie jak znalezienie przedszkola lub żłobka dla dzieci, dostęp do lekarstw, tymczasowe schronienie czy możliwość utrzymania kontaktu z rodziną i bliskimi pozostającymi na Ukrainie. Te mniej liczne zgłoszenia mogą wynikać z różnorodności sytuacji życiowych uchodźców oraz indywidualnych priorytetów.
 
W odpowiedzi na kolejne pytania badania, większość uczestników wyraziła aktywną chęć poszukiwania pracy w swojej obecnej lokalizacji. Ten fakt świadczy o ich determinacji i gotowości do integracji z lokalnym społeczeństwem, co stanowi istotny element procesu adaptacji i odbudowy życia na nowym miejscu. Integracja z rynkiem pracy jest kluczowym czynnikiem wpływającym na samodzielność uchodźców oraz ich pełniejszą partycypację w życiu społeczności przyjmującej.
 

Integracja poprzez edukację

Edukacja pełni centralną rolę w procesie integracji społecznej uchodźców z Ukrainy. Wsparcie w miejscu pobytu obejmuje różnorodne programy edukacyjne, kursy językowe i doradztwo pedagogiczne, które stanowią kluczowy element umożliwiający skuteczne uczestnictwo w życiu społecznym i zawodowym. Znalezienie odpowiednich szkół, dostosowanie się do nowego systemu edukacyjnego oraz rozwijanie kompetencji językowych stają się niezbędnymi krokami w procesie adaptacji.
 
Polski i ukraiński system oświatowy różnią się pod wieloma względami, począwszy od wieku rozpoczęcia obowiązkowej nauki w szkole, po strukturę klas i system ocen. W tym kontekście, uchodźcy z Ukrainy napotykają wyzwania związane nie tylko z przyswajaniem nowej wiedzy, ale także z dostosowywaniem się do nowych ram edukacyjnych. Badania PISA (Programme for International Student Assessment, czyli Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) ukazują istotne różnice w poziomie osiągnięć szkolnych między polskimi a ukraińskimi uczniami. Jednak dla nowych ukraińskich uczniów, którzy są uchodźcami, te różnice zyskują dodatkowy kontekst.
 

Wyzwania dla polskich placówek edukacyjnych

Często są to dzieci, które w pośpiechu i lęku uciekły przed zagrożeniem, doświadczając traumatycznych przeżyć związanych z wojną. To sprawia, że nauczyciele w polskich placówkach edukacyjnych muszą sprostać złożonemu zadaniu nie tylko przekazywania wiedzy, ale także troszczenia się o ich dobrostan psychiczny, sprawną adaptację do nowych warunków, integrację z rówieśnikami oraz włączenie w polską kulturę i rzeczywistość codzienną.
 
Największym wyzwaniem dla polskich placówek edukacyjnych było codzienne radzenie sobie z przyjmowaniem i integrowaniem nowych uczniów. Nauczyciele musieli opracować skuteczne metody komunikacji z dziećmi, które nie posługiwały się biegle polskim, oraz przekazywać im treści programowe w sposób zrozumiały i dostosowany do ich indywidualnych potrzeb. To zaangażowanie nauczycieli staje się kluczowym elementem sukcesu procesu edukacyjnego i integracyjnego uchodźców z Ukrainy w polskim systemie oświatowym.
 

EU Talent Pool pilot i EURES

Osoby objęte tymczasową ochroną powinny mieć możliwość podjęcia pracy, również w ramach samozatrudnienia. Ponadto powinny mieć dostęp do kształcenia zawodowego i być traktowane na równi z pracownikami z państw członkowskich pod względem wynagrodzenia i innych warunków pracy. Integracja z rynkiem pracy to kluczowy element udanej adaptacji osób migrujących do nowego środowiska. Skuteczne wsparcie w tym obszarze obejmuje szereg działań ukierunkowanych na identyfikację umiejętności, rozwijanie kwalifikacji zawodowych oraz aktywne wspieranie w procesie poszukiwania zatrudnienia.
 
Osoby poszukujące pracy mają dostęp do EU Talent Pool pilot, inicjatywy Komisji Europejskiej stworzonej we współpracy z Europejskim Urzędem ds. Pracy. Dodatkowo, mogą rozwijać swoje umiejętności językowe i podstawowe kompetencje cyfrowe, korzystając z zasobów sieci, która jest częścią Paktu na rzecz Umiejętności.
 
W odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę, Komisja Europejska uruchomiła unijną pulę talentów, mającą na celu wspieranie osób uciekających przed konfliktem w znalezieniu zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej. Platforma, działająca w ramach pilotażowego programu, dostępna jest w języku angielskim, ukraińskim i rosyjskim, a obsługiwana przez portal EURES. EURES to platforma, która integruje krajowe służby zatrudnienia, prywatne agencje zatrudnienia oraz pracodawców z całej Unii Europejskiej. Portal oferuje dostęp do ponad 3 milionów ofert pracy i zgromadził już ponad 4 tysiące pracodawców. Uchodźcy z Ukrainy przybywający do Polski szybko podejmowali pracę. Na koniec lipca 2022 blisko co trzecia osoba w wieku roboczym przybyła z Ukrainy w wyniku wojny znalazła zatrudnienie.
 

Fundament udanej integracji

Wsparcie środowiskowe dla uchodźców z Ukrainy odgrywa kluczową rolę w procesie adaptacji i integracji w polskim społeczeństwie. W obliczu trwającego konfliktu na Ukrainie, miliony ludzi zmuszonych są opuścić swoje domy, szukając schronienia i bezpieczeństwa poza granicami kraju. Polska, jako kraj przyjmujący znaczną liczbę uchodźców, staje się miejscem, gdzie realizowane są wysiłki na rzecz zapewnienia im bezpiecznego schronienia oraz warunków do odbudowy życia.
 
Integracja z rynkiem pracy stanowi kluczowy element udanej adaptacji osób migrujących do nowego środowiska. Edukacja odgrywa centralną rolę w procesie integracji społecznej, a wsparcie obejmuje różnorodne programy edukacyjne, kursy językowe i doradztwo pedagogiczne. Nowi uczniowie, będący uchodźcami, napotykają wyzwania związane nie tylko z przyswajaniem nowej wiedzy, ale także z dostosowaniem się do nowych ram edukacyjnych.
 
Wspieranie środowiskowe uchodźców z Ukrainy w Polsce wymaga holistycznego podejścia, uwzględniającego zarówno ich potrzeby materialne, jak i psychospołeczne. Polskie placówki edukacyjne, przyjmując nowych uczniów, stają przed zadaniem nie tylko nauczania, lecz także troszczenia się o ich dobrostan psychiczny, integrację z rówieśnikami i włączanie w polską kulturę.
 
Podsumowując, wsparcie środowiskowe dla uchodźców z Ukrainy w Polsce nie tylko odpowiada na ich bieżące potrzeby, ale także stanowi fundament udanej integracji. Proces ten nie tylko przyczynia się do odbudowy ich życia w bezpiecznym otoczeniu, ale również wzbogaca społeczeństwo przyjmujące, tworząc bardziej zintegrowaną i wspierającą wspólnotę.
 
 
Zdjęcie: Pixabay.com
 
Stopka mailowa2
 
 
Fixed Bottom Toolbar